Stichting ‘Ik ben Wil’. Als Mark Rutte aan sommige zaken al geen recente/actieve herinnering heeft…

DOKKUM – Ik ben gegaan. Naar de bekendmaking van het uiteindelijke bedrag wat is binnen gehaald door de expeditie van Titus Vogt, Eelke Krol en Jogchum van der Woude voor de stichting ‘Ik ben Wil’ vanavond in de Bonifatiuskapel in Dokkum. En de boekpresentie van ‘Vergeet je niet dat ik van je hou?’ Geschreven door Thea van der Schaaf en Marit Nynke Anker. ,,Omdat mevrouw Vogt is overleden aan de gevolgen van Alzheimer moet er ineens een complete stichting omheen gebouwd worden. Dat doen ze ook niet voor mijn moeder.” Ik heb het gehoord van menigeen. ,,De Kilimanjaro beklimmen. Das prima maar, ik sponsor je niet.” En ik vond er ook wat van. Toch ben ik gegaan.

Want ik heb een moeder die dementerende is. En ik heb geen contact meer met haar. Met niemand van mijn familie. Om de reden dat mijn positie binnen de familie niet meer míjn positie is. Ik ben op mijn twintigste opgenomen binnen het ouderwetse Groot Lankum in Franeker. Een instelling. Een inrichting. Wat je wel kunt verwachten van oudere mensen die beginnen te dementeren is dat ze uiteindelijk worden opgenomen in een instelling. Maar in je jeugd heb je toch andere doelen. Had ik ook maar toch…

Wat ik vanavond geleerd heb is dat het niet uitmaakt hoe je denkt, wat je weet, wat je vergeet, en wie je bent en vooral wat je positie of status is binnen de samenleving. Je gaat een keer. Martine Adema, weduwe van haar man Tom die op jonge leeftijd is gestorven aan de gevolgen van Alzheimer, sprak vanavond over een trui die haar man binnenste buiten aan had en dat het labeltje dus achter in de nek zichtbaar was. Dat was not done en zij wilde dat kostte wat het kost corrigeren en vooral voorkomen. Dit deed mij herinneren aan een moment dat mijn vader uitgenodigd was op mijn school om te praten over mijn vorderingen. Die waren niet al te best. Ik stond buiten de school te praten met de zoon van destijds de burgemeester van onze gemeente, de heer Sybesma. Mijn vader kwam aanrijden in een luxe Opel Vectra 2 liter GLS. Voor die tijd een redelijke bak. Hij stapte uit en liep naar ons toe.

Voor de ogen van de zoon van de burgemeester, die voor mij gewoon een collega was bij de lokale C1000 en waar ik gewoon ook smoordronken mee uit de kroeg rolde in het weekend, vertelde ik mijn vader dat hij z’n trui binnenste buiten aan had. Ik zag in zijn gezicht en aan zijn gedrag dat hij zich diep schaamde. Want dit kan niet in het bijzijn van een ‘prominent figuur als de zoon van de burgemeester.’

Ik heb na afloop van deze avond het voorgaande gedeeld met Martine Adema. Ik heb haar laten zien dat ik vanuit een situatie van werkelijk beneden alle niveau’s, (min twaalf, net als de gelijknamige ijscowinkel van enkele jaren geleden op de vleesmarkt in Dokkum) uiteindelijk geklommen ben tot hoe ik het nu ervaar, plus zestien. Maar dat ik me er ter dege bewust van ben dat ik in de laatste fase van m’n leven net zo goed weer in een instelling kan worden opgenomen. En dan kom ik er nooit weer uit.

Maar wat doe je in die tussenliggende periode? Ik digitaliseer films en dia’s. Met daarop de dierbare herinneringen van menigeen hier in de regio. Qua privacy zeer gevoelig allemaal. Ik heb mijzelf een beroepsgeheim opgelegd. Niemand die mij daartoe verplicht maar, ik denk dat ik betrouwbaarder met uw filmbeelden om ga dan, een willekeurig politicus binnen het kabinet Rutte met de data die daar beheerd dient te worden. Hoevaak hoor je niet dat er ergens weer een computer gedumpt is met gevoelige informatie? Mijn moeder werkte tot haar pensioen op het provinciehuis in Leeuwarden. Ze wist wat de commissaris van de koningin verdiende. Maar ze heeft het tot op de dag van vandaag mij nog nooit verteld.

Martine en ik kwamen tot de conclusie dat de schaamte bij de mensen omtrent vergeetachtigheid en dus dementie en Alzheimer gecreëerd wordt door de verwachtingen van de maatschappij. Wij doen dit met z’n allen. Erg eigenlijk. Heel erg. Na afloop en thuiskomst belde ik met een vriendin, verpleegkundige. Ik vertelde over de trui die binnenste buiten net zo warm is. ,,Harmen, ik heb cliënten die trekken hem bewust binnenste buiten aan. Want dat labeltje kriebelt altijd in de nek.”

Mensen, echt. Wat ik vanavond gezien en gehoord heb is iets wat vanavond door te weinig mensen is bezocht. Te weinig mensen hebben hier aandacht voor. Want dit is wat er mis is in de samenleving. Als Mark Rutte aan sommige zaken al geen recente/actieve herinnering heeft…

Harmen Poortman